||om tat sat||

సుందరకాండ.
అథ చతుస్త్రింశస్సర్గః

హనుమాన్ హరియూధపః దుఃఖాత్ దుఃఖాభిభూతాయాః తస్యాః సీతాయాః తత్ వచనం శ్రుత్వా సాంత్వం ఉత్తరం అబ్రవీత్||

’ దేవీ అహం రామస్య దూతః తవ సందేశాత్ ఆగతః| వైదేహీ కుశలీ రామః త్వాం చ కౌసలం అబ్రవీత్| వేదవిదాం వరః యః బ్రహ్మమ్ అస్త్రం చ వేదాంశ్చ వేద సః దాశరథీ రామః త్వాం కౌశలం అబ్రవీత్ | తే భర్తుః అనుచరః మహాతేజాః లక్ష్మణః చ శోకసంతప్తః తే శిరసా అభివాదనం కృతవాన్ ’|

అథ సా దేవీ ప్రీతిసంహృష్టసర్వాంగీ తయోః నరసింహయోః కుశలం నిశమ్య ప్రీతి సంహృష్టః హనుమంతం అబ్రవీత్|| జీవంతం నరం వర్షశతాదపి జీవంతం తదా ఆనందః ఏతి లౌకీకి గాధా కల్యాణి ఇతి మే ప్రతిభాతి||

సమాగతే తస్మిన్ తథా అద్భుతా ప్రీతిః ఉత్పాదితా | తౌ విశ్వస్తౌ పరస్పరేణ ఆలాపం చ చక్రతుః|| హనుమాన్ హరియూధపః సీతాయాః శోకదీనాయాః తస్యాః సమీపం ఉపచక్రమే || యథా యథా సః హనుమాన్ ఉపసర్పతి తథా తథా సా సీతా తం రావణం పరిశంకతే||అహో యది అయం రూపాంతరం ఉపాగమ్య సః రావణః హి (అస్తి) ఇదం అస్య మే కథితం దుష్కృతం ధిక్|| అనవద్యాంగీ సా అశోకశ్చ శాఖామ్ విముక్త్వా శొకకర్శితా తస్యాం ధరణ్యామేవ సముపావిశత్ ||
మహాబాహుః హనుమాన్ అపి దుఃఖార్తాం భయమోహితాం జనకాత్మజాం తాం దృష్ట్వా అవందత||భయవిత్రస్తా సా చ ఏనం భూయః న అభ్యుదైక్షత ఏవ| తం శశినిభాననా సీతా దీర్ఘః ఉచ్ఛ్వస్య వందమానం వానరం మధుర స్వరా అబ్రవీత్ ||

’ యది త్వం స్వయం మాయావీ రావణః మాయాం ప్రవిష్టః మే భూయః సంతాపం ఉత్పాదయసి తత్ న శోభనమ్|| యః రావణః స్వం రూపం పరిత్యజ్య పరివ్రాజక రూపధృత్ జనస్థానే మయా దృష్టః త్వం స ఏవ అసి|| నిశాచర కామరూప ఉపవాస కృశాం సంతప్తాం దీనాం మాం భూయః సంతాపయసి తత్ న శోభనమ్||

’అథవా మయా యత్ పరిశంకితం ఏతత్ ఏవం న హి (కింతు) తవ దర్శనాత్ మమ మనసః ప్రీతిః ఉత్పన్న హి ||యది త్వం రామస్య దూతః ఆగతః తే భద్రం అస్తు | హరిశ్రేష్ఠ త్వాం మే ప్రియా రామకథా పృచ్ఛామి | వానర మమ ప్రియస్య రామస్య గుణాన్ కథయ | హే సౌమ్య యథా నదీకూలం రయః తథా మే చిత్తం హరసి ||

’స్వప్నస్య సుఖతా అహో చిరాహృతా యా రాఘవేణ ప్రేషితం నామ వనౌకసం ఏవమ్ పశ్యామి || స్వప్నే అపి సహలక్ష్మణం వీరం రాఘవం పశ్యేయం యది న అవసీదేయం మమ స్వప్నః అపి మత్సరీ|| అహం ఇయం స్వప్నం న మన్యే| స్వప్నే వానరం దృష్ట్వా అభ్యుదయః ప్రాప్తుం న శక్యః | పరంతు మమ అభ్యుదయః ప్రాప్తః చ”||

’అయం చిత్తమోహః స్యాత్ కిం ను ? ఇయం వాతగతిః భవేత్ | ఉన్మాదజః వికారో వా| ఇయం మృగతృష్ణికా స్యాత్ ||అథవా న యం ఉన్మాదః ఉన్మాదలక్షణః మోహః అపి న|అహం ఆత్మానమ్ ఇయం వనౌకసాం సంబుధ్యే||సీతా ఇత్యేవం బలాబలం బహుధా సంప్రధార్య రక్షసాం కామరూపత్వాత్ తం రాక్షసాధిపమ్ మేనే||

తదా సా తనుమధ్యమా జనకాత్మజా ఏతాం బుద్ధిం కృత్వా అథ వానరం ప్రతి న వ్యాజహార || హనుమాన్ మారుతాత్మజః సీతాయాః చింతితం బుద్ధ్వాతదా శ్రోత్రానుకూలైః వచనైః తాం సంప్రహర్షయత్ ||

అదిత్య ఇవ తేజస్వీ శశీ యథా లోకకాంతః దేవః వైశ్రవణో యథా సర్వస్య లోకస్య రాజా మహాయశాః విష్ణు యథా విక్రమేణ ఉపపన్నః చ||సత్యవాదీ వాచస్పతీ యథా మధుర వాగ్దేవః | రూపవాన్ సుభగః శ్రీమాన్ మూర్తిమాన్ కందర్ప ఇవ|| స్థానక్రోధః ప్రహర్తా చ లోకే శేష్ఠః మహారథః లోకః యస్య మహాత్మనః బాహుచ్ఛాయామవష్టభ్యో ||యేన రాఘవం మృగరూపేణ ఆశ్రమపదాత్ అపకృష్య శూన్యే అపనీతా అసి త్వయా యత్ఫలం ద్రక్ష్యసి||

వీర్యవాన్ యః నచిరాత్ రోషప్రముక్తైః జ్వలద్భిః పావకైః ఇవ ఇషుభిః సంఖ్యే రావణం వధిష్యతి| తేన దూతః ప్రేషితః ఇహ త్వత్సకాశం ఆగతః | త్వద్వియోగేన దుఃఖార్తః సః త్వాం కౌశలం అబ్రవీత్ ||మహాతేజః సుమిత్రానందవర్ధనః మహాబాహుః లక్ష్మణః చ అభివాద్య సః త్వాం కౌశలం అబ్రవీత్ || దేవీ రామస్య చ సఖా సుగ్రీవః నామ వానరః వానరముఖ్యానాం రాజా సః త్వాం కౌశలం అబ్రవీత్ || వైదేహీ ససుగ్రీవః స లక్ష్మణః చ రామః త్వాం నిత్యమ్ స్మరతి|రాక్షశివశమ్ ఆగతా దిష్ట్యా జీవసి ||రామమ్ మహాబలం లక్ష్మణం చ వానర కోటీనాం మధ్యే అమితౌజసాం సుగ్రీవం చ న చిరాత్ ద్రక్ష్యసే||

అహమ్ సుగ్రీవ సచివః | హనుమాన్ నామ వానరః| మహోదధిం లంఘయిత్వా లంకాం నగరీం ప్రవిష్ఠః ||దురాత్మనః రావణస్య మూర్ధ్నిః పదాన్యాసం కృత్వా పరాక్రమం సమాశ్రిత్య అహం త్వాం ద్రష్టుం ఉపయాతః||

’దేవీ మాం యథా అవగచ్ఛసి అహం తథా న అస్మి | ఏషా విశంకా త్యజతాం వదతః మమ శ్రద్ధత్స్వ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్ సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే చతుస్త్రింశస్సర్గః||

||ఓమ్ తత్ సత్ ||

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

|| om tat sat||